Amerika Birleşik Devletleri, dünyanın en karmaşık ve aynı zamanda en çeşitlendirilmiş vize sistemlerinden birine sahiptir. Eğitim almak, yatırım yapmak, şirket kurmak, ailenize kavuşmak veya sadece kısa süreli bir ziyaret gerçekleştirmek isteyen herkes için ayrı bir kategori bulunur. Bu nedenle, doğru vize türünü seçmek yalnızca hukuki bir tercih değil, kişinin Amerika’daki hedeflerini, zamanlamasını ve uzun vadeli planlarını doğrudan şekillendiren stratejik bir adımdır.
Bu yazıda, sık kullanılan göçmen olmayan vizeleri ve ardından kalıcı oturum sağlayan göçmen vizelerini (Green Card’ları) ele alıyorum.
Göçmen Olmayan 6 Vize Seçeneği
ABD’ye geçici süreyle gitmek isteyenler için eğitim alma, çalışma, yatırım, ticaret vb. amaçlara göre farklılaşan birçok vize seçeneği mevcuttur. Bu bölümde, en yaygın kullanılan göçmen olmayan vize türlerini açıklıyorum. Her biri, ABD’de kalıcı hak sağlamasa da uzun vadeli planların başlangıç noktasını oluşturabilir.
1. B1/B2 Turist Vizeleri
Amerika turist vizeleri; kısa süreli iş toplantıları, konferanslar, turistik seyahatler veya aile ziyareti gibi amaçlarla kullanılır. Bu vizeler kişinin ABD’de çalışmasına izin vermese de turist vizeleriyle iş görüşmeleri yapılabilir, etkinlik ve buluşmalara katılınabilir. Birçok kişi Amerika’daki ilk adımını bu vizelerle atar, zira B1 ve B2 vizeleri doğru planlama ile uzun vadeli hedeflere zemin oluşturabilir.
2. F-1 Öğrenci Vizesi
Amerika F-1 öğrenci vizesi; üniversite, yüksek lisans, doktora, dil okulu veya özel akademik programlarına katılacak öğrencilere verilir. F-1 statüsü salt bir eğitim izni gibi görünse de ABD’de kariyer inşa etmenin en güçlü yollarından biridir. Öğrenciler mezuniyet sonrası Optional Practical Training (Tercihe Bağlı Pratik Eğitim) ile çalışma hakkı elde ederler. STEM (Bilim, Teknoloji, Mühendislik ve Matematik) alanlarında okuyanlar ise bu süreyi 24 aya kadar uzatabilir ve böylece Amerikan iş piyasasında ciddi bir deneyim kazanabilir.
Bu yazımıza da göz atın: Amerika’da Öğrenci Olarak Çalışmak: Öğrenciler için Çalışma İzinleri CPT ve OPT
3. J-1 Ziyaretçi Değişim Programı Vizesi
J-1 vizesi; akademisyenler, doktorlar, öğretmenler, stajyerler, araştırmacılar ve kültürel değişim programlarına katılan bireylere verilir. J-1 kategorisi hem mesleki gelişime hem kültürel etkileşime odaklanır. Bazı alt kategorilerde two-year home residency rule adı verilen, adayın iki yıllığına anavatanına dönmesi şartı vardır. Bu şart bazı ülkeler ve bazı program türlerinde uygulanmaz. Türkiye de bu kurala tabi ülkeler listesinden çıkarılmıştır. Dolayısıyla başvuruyu planlarken bu ayrıntıları net olarak bilmek gerekir.
4. E-1 Tüccar Vizesi
E-1 tüccar vizesi, ABD ile Türkiye arasında düzenli ve kayda değer ticaret yapan kişi ve şirketlere verilir. Burada asıl aranan, ticaretin sürekli ve belirgin bir hacimde olmasıdır. Tek seferlik işlemler bu kategori için yeterli değildir. Ticaretin en az yarısının ABD ile yapılması beklenir. İthalat–ihracat firmaları ve uluslararası lojistik yapan işletmeler bu vizeyi sıklıkla kullanmaktadır.
5. E-2 Yatırımcı Vizesi
E-2 yatırımcı vizesi, ABD’de aktif bir ticari girişime yatırım yapan kişilere yöneliktir. Burada yatırımın büyüklüğünden çok işletmenin gerçek, aktif ve sürdürülebilir olması önemlidir. Yeni bir şirket kurulabilir veya mevcut bir işletme devralınabilir. Hazırlanan iş planı, şirketin operasyonel yapısı ve başvuranın işletme üzerindeki kontrolü bu statünün temel unsurlarıdır. Doğru kurgulanmış bir dosyayla E-2 hâlâ en erişilebilir çalışma vizelerinden biridir.
6. L-1A ve L-1B Şirket İçi Transfer Vizeleri
Çok uluslu şirketlerin yöneticilerini ve uzman çalışanlarını ABD ofislerine transfer etmelerine olanak tanıyan bu vizeler, küresel genişleme planlayan şirketler için idealdir. L-1A yöneticiler için, L-1B ise uzman çalışanlar içindir. Özellikle ABD’de yeni ofis açacak şirketler için L-1, kalıcı oturum hedeflerine giden köprü niteliğindedir.
ABD Vize Türlerine Genel Bakış Tablosu
Aşağıdaki tabloda, göçmen olmayan ve göçmen vize kategorilerinin temel farklarını ve hangi amaçlar için kullanıldıklarını bir özetini bir araya getiriyorum.
| Vize Türü | Kategori | Amacı | Kimler İçin Uygun? | Kalış Tipi |
|---|---|---|---|---|
| B1/B2 | Göçmen Olmayan | Kısa süreli ziyaret | Turistler, iş seyahati yapanlar | Geçici |
| F-1 | Göçmen Olmayan | Eğitim | Öğrenciler | Geçici |
| J-1 | Göçmen Olmayan | Değişim ve staj | Akademisyenler, doktorlar, stajyerler | Geçici |
| H-1B | Göçmen Olmayan | Uzmanlık gerektiren pozisyonlar | Uzman Profesyoneller | Geçici |
| L-1A/L-1B | Göçmen Olmayan | Şirket içi transfer | Yöneticiler ve uzman çalışanlar | Geçici |
| E-1/E-2 | Göçmen Olmayan | Ticaret ve yatırım | Anlaşmalı ülke vatandaşları | Geçici |
| O-1 | Göçmen Olmayan | Olağanüstü yetenek | Bilim, sanat, spor, iş dünyası | Geçici |
| EB-1 | Göçmen | Olağanüstü yetenek ve profesyoneller | Yüksek başarı sahipleri | Kalıcı |
| EB-2 NIW | Göçmen | Ulusal çıkar kapsamında Green Card | Akademisyenler, girişimciler, uzmanlar | Kalıcı |
| EB-3 | Göçmen | İşveren sponsorluğu | Profesyoneller, vasıflı ve vasıfsız çalışanlar | Kalıcı |
| EB-5 | Göçmen | Yatırım yoluyla oturum | Yatırımcılar | Kalıcı |
| Aile Temelli Vizeler | Göçmen | Aile birleşimi | ABD vatandaşı ve Green Card sahibi yakınları | Kalıcı |
En Sık Kullanılan 4 Göçmen Vizesi (Green Card) Seçeneği
Kalıcı oturum hedefleyen bireyler için mevcut seçenekler daha kapsamlı ve etraflı bir değerlendirmeye alınmalıdır. Bu kalıcı vizeler için doğru belgelerin bir araya gelmesinin gerekliliği ötesinde, aynı zamanda uzun vadeli kariyer, yatırım ve aile planlaması açısından da ciddi bir karar sürecinden geçilmelidir. ABD’de kalıcı olarak yaşamak ve çalışmak isteyen herkes için bu kategorilerin doğru anlaşılması öncelikli bir adımdır.
1. EB-1A Olağanüstü Yetenek Sahibi Profesyoneller için Green Card
EB-1A vizesi; bilimsel/akademik yayınları, uluslararası ödülleri, sektör liderliği gibi başarılarıyla öne çıkan, olağanüstü yetenekli profesyonellerin başvurabildiği bir Green kategorisidir. EB-1A, işveren sponsorluğu gerektirmediğinden endüstrilerinin üst düzey profesyonelleri tarafından sıkça tercih edilir.
2. EB-2 NIW (Ulusal Çıkar Muafiyeti)
EB-2 NIW vizesi; mesleki deneyimi ve becerileriyle Amerika’nun ulusal faydasına olacak katma değerlet üretebilecek kişilere işveren sponsorluğu olmadan Green Card başvurusu yapma hakkı tanır. EB-2 NIW vizesi; girişimciler, akademisyenler, araştırmacılar ve belirli sektörlerde stratejik projeler yürüten profesyoneller tarafından yoğun ilgi görür.
3. EB-3 Vizesi
EB-3 vizesi; lisans mezunları, vasıflı ve vasıfsız çalışanlar için uygun bir kalıcı göçmenlik seçeneğidir. EB-3, bir PERM Green Card olarak öncelikle çalışma sertifikası alınmasını gerektirir. PERM süreci, Amerikalı bir işverenin EB-3 adayına önerdiği pozisyon için uygun ve nitelikli bir Amerikalı çalışanı bulamadığını kanıtlamasına dayanır.
4. EB-5 Yatırımcı Programı
EB-5 vizesi, ABD’de belirli bir sermaye tutarını bir ticari işletmeye ya da bölgesel bir merkez projesine yatıran kişilerin Green Card almasını sağlar. Yüksek işsizlik bölgelerinde en az 800.000 dolar, diğer bölgelerde ise en az 1.050.000 dolarlık minimum yatırım miktarları vardır. Program yalnızca yatırım değil; aynı zamanda iş yaratma ve sürdürülebilirlik analizlerinin de doğru yapılmasını gerektirir.
ABD’ye ister kısa süreli bir eğitim planıyla, ister şirket genişlemesiyle, ister ise uzun vadeli bir kalıcı oturum amacıyla gitmek ilk olarak doğru vizenin seçilmesiyle başlar. Her vize türünün farklı avantajları, riskleri, süreleri ve hukuki yükümlülükleri bulunur. Unutulmamalıdır ki vize seçimi yalnızca bugünü değil; kişinin ABD’deki geleceğini de şekillendiren bir süreçtir.
ABD vize seçeneklerinin hangisinin sizin uzun vadeli hedeflerinize uygun olduğunu birlikte değerlendirmek isterseniz, info@grapelaw.com üzerinden benimle iletişime geçebilirsiniz.